Lof over 't Nieuwe Raedthuys des Stadts Enchuysen - 1689
- Lof over 't Nieuwe Raedthuys des Stadts Enchuysen.
- Gloria et umbra Virtutis.
Siet hier op d'oude plaets daer 't Raedthuys was verlaten, Door Raden van de Stadt en Wijse Magistraten.
Een heerlick Nieuw Gebouw, dat roem in sigh bevat; Van 't heel Quartier in 't Noord geen Raedthuys soo als dat.
Een Raedthuys daer men tracht de Deughden in te bouwen, Waer op de Spreucke past hier voor aen uytgehouwen,
Constanter Candide, dat is soo veel geseght, Als 't wapen van de deught stantvastigh en oprecht.
De deught door 't wit verbeeldt blinckt aen dit Raedthuys mede, gelijk een witte Vaen tot teecken dat de vrede,
En deught daer binne woont, hier is men in de weer, Voor het gemeene best tot luyster van Godts eer.
Treedt in met my tot deught daer wijsheydt is geseten; In d'eerste Opper-Zael, hier brenght men de secreten.
Van Borger-klachten voor die tot haer Vaders gaen, om raet, om hulp en troost in nood' haer by te staen.
Hier aen volght het vertreck, daer de gewichte saecken, van Staet of Stadt, en die den Borger raecken.
Werden geevenaert, in 't oordeel van den Raet, Die in een vast getal van tweemael tien bestaet.
Treedt voort en siet de plaets, daer uyt de mondt van seven, Of meerderheydt van stem het vonnis werdt geschreven,
't is Crimineel Civil, een yder naer den eysch; Dat is soo veel geseyt als over beurs en vleysch.
Noch heeft men hier een plaets daer kleyne kibbel-saecken, Tot sestigh Guldens en die d' Injuria raecken,
Door vijf of drie uyt vijf bequaem hier toe gestelt, Geheel werdt afgedaen en oordeel opgevelt.
Noch vindt men hier de plaets alwaer men 't goed der Weesen, Bewaert en oock beschermt; daer vindt ghy uytgeleesen.
Vijf wijse Heeren die op alles gade slaen, en twee mael in de weeck hier elck ten dienste staen.
O ! loffelijcke plaets daer veel gerust op sterven, Om dat hier seecker woont het goed van hare Erven:
Daer sorgh het goedt besit, daer het verstandigh oogh, Den Weesen dient tot hulp, bewogen tot medoogh.
Voort wie sigh wettigh wil ten Huw'lick gaen begeven, Treedt hier in een vertreck, daer werdt men ingeschreven,
Hier zijn al wederom vijf Heeren die expres, U vragen nae 't consent ( want dat is d'oude les )
Van Vader, Moeder, Vooghden of van Vrinden; En zijnde niet present, waer datse zijn te vinden,
Op dat men van bedrogh verseeckert wesen magh. De sitplaets eens ter weeck is hier op Saturdagh.
Soo yemandt van de Stadt betalingh moght begeeren, Van Renten of verdienst moet tot dien Kamer keeren.
Alwaer d'Heer Thesaurier een yeder 't zijn betaelt, Gelukkigh is hy die hier veel en dickwils haelt.
Gelijck de Gulde les van Christo voorgeschreven, Ons hertelick vermaent de schattinge te geven;
Soo vindt men hier een plaets daer men sijn offer doet, Elck soo hy is geschat na waerde van sijn goet.
Al wat den Raedt besluyt dat werdt geheym geschreven; Als oock van Burgery om elck gerief te geven,
Hier toe is dese plaets daer yedereen mach gaen, Die 't een of 't ander wil dat daer moet zijn gedaen,
De Burgers die hier nacht op nacht zijn in de wapen, Die hebben hier een plaets oock om te mogen slapen;
Een Schilwacht voor de deur, de ronde kruyst by nacht, Tot weeringh van 't geboeft, en opsight van de wacht.
Dit Raedthuys werdt bedient door vier getrouwe Boden; En oock wanneer haer dienst den Borger heeft van nooden;
Soo dat hier alles is in sulcken staet gebracht, Dat al de Wereldt dit voor roem en deughden acht.
Ick swijgh noch van 't Penceel dat binnen in de Kamers, Heeft wonderlijck gewrocht de Beytels en de Hamers,
Die 't Beeld-werck na de kunst soo net aen 't leven gaen, Dat yder die het siet verbaest verset moet staen.
Het flickerend verguldt blinckt als de Son sijn stralen, Rond aen 't Verhemelt om, dus siet men al de Salen
Gelijck een gulde Son, daer deught in 't midden praelt, Waer van den Onderdaen een wijsen oordeel haelt.
O ! roem der Maeghden-Stadt, daer men 't Gerecht siet pralen, Tot welstandt van 't Gemeen, dus zal men zeegen halen.
Van dien die 't al besiet, die selver heeft geseyt, Ick wil doet yeder recht, en maeckt geen onderscheyt.
Soo leeft het Landt in rust, soo blijft de Stadt in vrede, Onder het vroom gebiedt van sulcke Overhede.
Daer deught de voortoght heeft daer vreest men geen gevaer, dat sach en siet men noch in 't Oud en Nieuwe jaer.
O ! soete hermony daer met gelijcke schreden, Wert voor de deught en eer gevochten en gestreden.
Gelukkigh is de Stadt, gezegent is het Landt, Daer wijsheyt met de deught beyd heeft de overhandt.
- S.O.
- Gedruckt t' Enchuysen, By Jan Dircksz. Kuyper, Boeck-drucker. 1689.
