Reglement van gemeente bestuur voor de stad Enkhuizen - 28 december 1802

Vorm van bestuur

• Art.1. Het Gemeente Bestuur dezer Stad zal onder den naam van Raad der Stad, bestaan uit twaalff leden ; dezelve zullen moeten zyn Stemgeregtigd . Vyf en twintig jaren oud, binne het Departement Holland gebooren, niet minder dan drie jaaren binnen gemelde Stad gewoond en het Burgerrecht aldaar gehad hebbende, geene Posten, aan het Stads Bestuur comptabel mogen bekleeden, en elkanderen niet bestaan, in den derden graad van Bloedverwant of Zwagerschap, zoo egter dat opkomende Zwagerschap niet hinderlyk zal zyn.

• Art. 2. De Leeden van de Raad zitting neemende zullen gehouden zyn, de navolgende Eed of Belofte op de wyze van het Kerkgenootschap waartoe zy behooren gebruikelyk afteleggen : Ik belove en zweere, dat ik als Lid van de Raad der Stad Enkhuizen, achtervolgens de Staatsregeling, het Reglement voor het Departement Holland, mitsgaders het Reglement van Bestuur dezer Stad, de belangens van dezelve Stad met al myn vermogen zal helpen bevorderen, en my oprechtelyk en naarstiglyk zal kwyten, van alle plichten my in myne betrekking opgelegd, zonder my daar van immer te laten weerhouden om Lief of Leed, Gunst of Ongunst, Beloften of Geschenken, noch eenige andere zaken ; dat ik voorts, om myne benoeming of verkiezing te bekomen niet beloofd of gegeeven heb, noch beloven of geven zal, eenige giften, gaven, of geschenken aan eenige Persoonen directelyk of indirectelyk in eenigerhande maniere, en dat wanneer zulks buiten myn weeten door iemand anders mogt zyn geschied, en het zelve te myne kennis mogt komen, ik zulks terstond aan den Raad dezer Stad zal openbaren. En dat ik al mede tot het begeven van eenige Ampten of Bedieningen, ofte om iets hoegenaamd in voorsz. myne betrekking te doen van iemand eenige beloften of geschenken zal aannemen of ontvangen , directelyk of indirectelyk in eenige maniere.

• Art. 3. De Raad zal hunne werkzaamheden verdeelen in twee byzondere Kamers , waar van d' een de naam zal draagen van Kamer van Wethouderen, en bestaan uit Vier Persoonen, d' andere den naam van Kamer Finantie en Fabricage, en bestaan uit Vyf Persoonen.

Geregelde Afwisseling

• Art. 4. Van de Leden der Raad zullen 's jaarlyks en wel op d' 31 December van elk jaar drie Leeden afgaan , zoo egter dat dezelven weder op nieuw verkiesbaar zullen zyn .

• Art. 5. Deze aftreeding zal voor d' eerstemaal plaats hebben , op de laatste December 1803 , terwyl de volgorder en Jaaren van aftreeding der eerst benoemde Leeden door de Raad by Loting word beslist .

• Art. 6. De tusschen tyds openvallende plaatsen zullen , indien de ombrekende Leden nog een langer tyd , dan Drie maanden zitting in het Stads Bestuur zouden hebben , daadelyk vervuld moeten worden , doch binnen de drie laatste Maanden voorvallende , onvervuld gelaten worden .

Werkzaamheden van de Raad

• Art. 7. De Raad zal eenmaal in de Veertien dagen gewoonlyk Vergaderen , en buitengewoon , zoo dikwils de Kamer van Wethouderen het zal noodig oordeelen .

• Art. 8. Zy heeft de beschikking over al het gunt wat tot de Stedelyke Policie , Oeconomic en Finantie behoord , zorgt dat de besluiten zoo van het Staats Bewind als Depatementaal Bestuur van Holland , in hunne Stad werden ter Executie gelegt , houd het nodig toeverzicht , dat d' orde ondergeschiktheid , rust en veiligheid , binnen hunne Stad niet werde gestoort , en beschikke by oproerige beweegingen , wanneer ogenblikkige voorzieningen tot bewaaring en herstel der rust vereischt worden over de Militairen en Burgermacht binnen hun Stad zig bevindende , terwyl zy daar van onmiddelyk kennis geeft aan het Departementaal Bestuur .

• Art. 9. Jaarlyks in de Maand January , zullen de Hoofd Officier ( in qualiteit als Schout over civile zaken ) de Kamer van Wethouderen en de Raad , na ingenomen advis van Scheepenen resumptie houden over alle de aanweezende Keuren en Ordonnantien van deze Stad en derzelver Jurisdictie , vervolgens een Lyst formeeren van alle die geene , welke eene Renovatie verdienen , en deeze , als van ouds , doen publiceeren en affigeeren .

• Art. 10. Ider Lid van de Raad , zo wel als de Hoofd officier en het Collegie van Scheepenen , hebben het recht om een Keur of Ordonnantie aan de Raad voortedragen , de twee laatsten doen gemelde voordragt aan de Kamer van Wethouderen , welke verplicht zal zyn dezelve te brengen in de Raad .

• Art. 11. De voordracht van een Keur of Ordonnantie in de Raad geschied zynde , word die zonder eenige verdere deliberatie gesteld in handen van Wethouderen , welke daar over in hunne vergadering met d'Hoofd officier aan het hoofd delibereeren , en het advis van Scheepenen dieswegens inwinnen , terwyl Wethouderen des Hoofd officiers en hunne consideratien , rapport of project Keur ter vrije deliberatien , aan de Raad voordragen , welke het recht heeft , niet alleen , om de gemelde voordragt geheel te repeteeren of te veranderen , en ten naderen redactie te stellen , in handen van Wethouderen , welke daar over in maniere als bovengemeld , delibereeren , maar ook gemelde Keur of Ordonnantie dadelyk te arresteeren , en in kragt van werking te stellen .

• Art. 12. Het Hoofd van alle Keuren en Ordonnantien zal zyn : De Raad der Stad Enkhuizen , na gehoord en ingenoomen te hebben , de consederatien en het advis van Hoofd officier , Wethouderen en Scheepenen dezer Stad .

• Art. 13. De Raad heeft d' aanstelling van alle Stads Amptenaaren en Bedienden , zodanig egter dat dezelve aan de Kamer van Wethouderen , en aan die van Finantie en Fabricage de begeeving , van deeze en geene kleine Ampten , waar van de Collegien , welke de tegenwoordige twee Kamers vervangen , bevoorens d' aanstelling pleegen te hebben , weder kan demandeeren .

• Art. 14. Zy bepaald de wedden en bezoldigingen der Ambtenaaren , zorgt , dat door dezelve de Eed van zuivering afgelegd , en door comptabele cautie gesteld word , terwyl de Makelaars in het vervolg zullende worden aangesteld , niet eerder hunne posten kunnen aanvaarden , ten zy , zy ten genoegen van de Raad , en tot securiteit der Burgery een of twee solide Borgen en wel ter somma van f 2000-:-: zullen hebben gesteld .

• Art. 15. Zy zorgt al mede voor het gewoon Bestuur der Wees en Arme Huizen , en andere openbaare pieuse gestichten binnen hunne Stad , vervult mitsdien d' openvallende Posten van Regenten en Regentessen over gemelde Huizen , terwyl de Jaarlyksche Rekeningen en Verantwoordingen over hunne gehouden Administratien by de Kamer van Wethouderen werd gedaan .

• Art. 16. Zy houd het nodig toeverzicht dat de Weeskamer onder behoorlyke administratie blyven , vervult ten dien einde de openvallende Posten van Weesmeesteren en daar derzelver functien 's jaarlyks pleegen te eindigen , werd zulks wedre op dien voet gebragt , terwyl dezelve telken jaaren by de verwisseling van de Raad als voorheen , op nieuw kunnen worden gecontinueert . En by afstand of overlyden van de tegenwoordige Praesident van gemelde Weeskamer , zal deszelfs plaats weder als van ouds door een Lid der Raad , welke zy goedvinden daar toe te benoemen , worden vervult .

• Art. 17. Zy vestigt mede haar aandagt op de Latynsche en andere Schoolen binnen deze Stad , voorziet dezelve van het nodig bestuur , en wendt alles aan , wat tot derzelver verbeetering en bloei kan strekken .

• Art. 18. Zy zorgt al mede voor d' instandhouding van het Oeconomiesch Werkhuis binnen deze Stad opgericht onder speciale approbatie , en favorabele dispositie van de Regeering in der tyd , terwyl by afstand , of overlyden van de tegenwoordige Praesident van gem: Huis deszelfs plaats weder door een Lid der Raad worden vervult .

• Art. 19. De Raad het nodig oordeelende , dat in het vervolg , eene Commissie van Caserneering plaats hebbe , benoemt buiten hun midden daar toe het nodig getal van Burgers welke wegens hunne administratie verantwoordelyk zyn aan de Raad .

• Art. 20. Zy draagt zorg voor het onderhoud der Dyken , Zeeweeringen en Sluizen binnen hun Stad , en by vacature van een Dykgraaf van Dregterland , indien deszelfs aanstelling wederom op den ouden voet wierd gebragt , draagt zy aan het Departementaal Bestuur een nominatie van twee Personen voor , vereichtens hebbende als by Resolutie van 1757 is bepaalt ; welke uit dezelve een verkiest , terwyl de verkoren Dykgraaf , gehouden zal zyn als van ouds zyn fixum domicilium in de Stad te houden .

• Art. 21. D' aanstelling van Warschappen en Heemraden geschied door de Raad , uit eene nominatie van twee Persoonen door de Kamer van Wethouderen voortestellen , indien daar omtrent geen andere bepalingen by het Departementaal Bestuur van Holland gemaakt worden .

• Art. 22. Het in ondertrouw neemen van Persoonen , welke zich in de Huwelyke staat willen begeven , zoo wel als de solemnisatie van het Huwelyk zelve , bevoorens door de Politie pleegende te geschieden , word voor het vervolg aan het Collegie van Schepenen gedemandeert .

• Art. 23. De verzoeken tot Cura of Consinement van deeze of geene Persoonen zullen mede aan hetzelve Collegie worden gedaan .

• Art. 24. De Raad het nodig oordelende , dat tot derzelver huishoudelyke belangens , nieuwe of wel meer bezwaarende , dan de thans Exterende plaatselyk belastingen werden vereischt is zy gehouden Gecommitteerden uit de Burgery tot onderlinge raadpleging interoepen .

• Art. 25. Het Collegie van Gecommitteerden tot het overleggen van nieuwe plaatselyke belastingen by het vorige Art. vermeld , zal ingevolgen Art. 118. van het Reglement voor het Departement Holland , geen blyvend Collegie zyn , maar telkens op nieuw moeten verkoren worden , wanneer eenig overleg omtrent nieuwe plaatselyke belastingen mogt worden vereischt ; de wyze der keuze van dezelven , zal by het Kiesreglement moeten worden bepaalt .

• Art. 26. Het getal der Gecommitteerdens tot het overleggen van nieuwe plaatselyke belastingen , zal uit acht Persoonen bestaan , vier uit de Raad door hun zelve te benoemen , en vier ingevolge het Kiesreglement , uit de Burgery .

• Art. 27. Deeze Gecommitteerdens moeten zyn Stemgeregtigt , Vyf en twintig jaren oud , Burgers dezer Stad , ten minsten drie jaaren binnen dezelve of jurisdictie hebbende gewoond , in gegoedheid evenredig aan een Kiezer uit de Burgery . Geen Leeraars van eenige Godsdienstige gezindheid , noch Suppoosten van eenig Politiek of Judicieel Bestuur , mogen tot bovengemelde Post verkoren worden . En zullen gemelde Gecommitteerden by d´ aanvaarding hunner Post , in handen van de Praesident van de Kamer van Wethouderen in substantie moeten beloven . Dat zy als mannen van Eer , zich oprechtelyk en naarstiglyk van hunne Commissie zullen kwyten zonder zich daar van op eenigerhande wyze te laten weerhouden , om Lief of Leed , Gunst of Ongunst , Beloften of Geschenken , noch eenigerhande zaken , direct of indirect.

• Art. 28. Deze Gecommitteerdens zoo uit de Raad als Burgery benoemt , raadplegen in vereenigde zittingen , over d' intevoeren of meer verzwaarende belasting zoo wel als over de noodzakelykheid derzelve , en besluiten by meerderheid van stemmen .

• Art. 29. Deze Raadplegingen zullen binnen veertien dagen moeten afloopen , de stemmen stekende , zullen drie Leden uit het Collegie van Scheepenen , daar toe door hun zelve te benoemen , insgelyks tot de Vergadering worden geroepen , welke hun advies en stem mede zullen uitbrengen , terwyl deze zaak binnnen acht andere dagen ten besluit zal moeten worden gebragt , en het aldus vervaardigt Plan van belasting ten spoedigsten aan het Departementaal Bestuur ten goed of keuring moeten worden gezonden .

• Art. 30. De Raad maakt een Reglement van orde voor desselfs Vergaderingen .

• Art. 31. Zy bepaalt de zitting hunner Leden , in de Kamer van Wethouderen , en in die van Finantie en Fabricagie voor een jaar , zodanig egter dat by d' afwisseling der Raad de Leden zitting gehad hebbende , in beide Kamers , en als Leden der Raad niet afgegaan zynde , weder op nieuw kunnen gecontinueerd of door andere Leden vervangen worden , zo als de Raad zulks dienstig zal oordeelen . Geen der Leden egter zal in beide Kamers te gelyktydig zitting kunnen hebben .

• Art. 32. Elk jaar zullen , by d'afwisseling van het Stads Bestuur , de Rekeningen van het afgeloopen Bestuurjaar , behoorlyk opgenoomen worden , ten overstaan van Gecommitteerden uit de Burgery , het getal en wyze word nader by het Kies - Reglement bepaalt , ingevalle daar op bedenkingen mochten vallen , word zulks ter beslissing van het Departementaal Bestuur gebragt .

Werkzaamheden voor de Kamer van Wethouderen

• Art. 33. Wethouderen zullen tweemaal 's weeks en wel des maandags en vrydags morgen , op de gewoone tyd van 10 uuren ordinair vergaderen , en Extra ordinair , zoo dikwils de Praesident het zal nodig oordeelen .

• Art. 34. Het Praesidium van Wethouderen Kamer , zal onder deszelfs Leden telkens verwisselen , en wel van drie Maanden tot drie Maanden .

• Art. 35. Wethouderen Kamer zal in de Vergadering van de Raad voorzitten .

• Art. 36. Zy geeft aan de Raad op deszelfs aanvrage , de nodige in en voorligting omtrent alles wat ter bevordering van Stads belangens zuo kunnen dienstbaar zyn .

• Art. 37. Zy ontfangt en hoort aale voordragten , verzoeken en requesten , en brengt dezelve in de vergadering van de Raad . Zy beschikt en besluit over alle zaken van minder belang , welke ter haarer tafel gebragt worden , als mede over die welke onmiddelyk spoed vereischen , en doen telken rapport van hare verrichte in de Raad .

• Art. 38. Wanneer een dadelyke voorziening volstrekt noodzakelyk is , zal de Kamer van Wethouderen met d' Hoofd - officier zodanige voorlopige orders kunnen geven , als dezelve na volkomen kennis van zaken voor de veiligheid of rust der Stad onontbeerlyk zal oordeelen . Doch zonder uitstel oogenblikkelyk vergadering van de Raad doen beleggen , en in dezelve opening geven van d' omstandigheeden , als mede van de voorlopige orders door hun Collegie afgevaardigt .

• Art. 39. Zy voert voor het overige uit , alle de besluiten by de Raad genomen , met uitzondering van die zaaken , welke meer direct tot de Kamer van Finantie en Fabricage behooren .

Werkzaamheden voor de Kamer van Finantie en Fabricage

• Art. 40. De Leeden deezer Kamer vergaderen alle Saturdagen des morgens ten 10 Uuren.

• Art. 41. Zy hebben en houden het toeverzicht over alle Stads geldmiddelen en goederen , uit welke bronnen ook voortvloeijende , alsmede over de daar tegens overstaande uitgaven . Edog vermogen geene buitengewoone uitgaven te doen , als met overleg en toestemming van de Raad.

• Art. 42. Zy laaten zich door den Thesaurier , alle eerste Saturdagen van ieder Maand overleggen schrifteke opgave der gesteldheid can Stads Casse , byzonder ook hoedanig de schulden in die verlopene maand , zyn vermeerdert of vermindert , en welke inkomsten , en uitgaven , hy in die maand heeft gehad , met byvoeging der Fontzen , waar uit dezelve zyn hervoortgekomen , zoo meede Maandstaadt der ontfanger van het Paalgeld te Amsterdam , by hem Thesaurier over het beloop der binnen gevallene Scheepen of Ladingen , ontfangen , ten einde hier uit eene ruuwe berekening voor de inkomsten van Stads Thesaurie zoude kunnen werden gemaakt .

• Art. 43. Zy vorderen 's weeklyks van de Stadsbaazen en opsigters , schriftelyke opgave , zoo van het getal en de namen der genen , die in de loop dier week in Stadsdienst betrokken zyn geweest ; als van de werkzaamheden , door hunlieden in die tyd verrigt , en welke materiaalen zyn verwerkt geworden ; gelyk mede van den Stadsbaas afzonderlyk alle drie maanden den eene specifique en schriftelyke opgave van alle voorraad , zonder onderscheid , van wat aart of natuur er in Stads Magazyn voor handen is , en welke materialen , of andere goederen in den loop van die drie maanden zyn verbruikt of verwerkt .

• Art. 44. Al het geen ten dienste der Stadt benodigd is , zal ( zoo veel mogelyk ) by publicque aanbestedingen moeten geschieden .

• Art. 45. Ten overstaan der Leden van gemelde Kamer , geschieden de publicque en onderhandsche Verhuuringe en Verpagtingen , van alle zodanige goederen , als aan deeze Stad , het zy uit zig zelve of van elders zyn op en aangekomen .

• Art. 46. Zy zorgen voor reparatien en onderhoud , aan en van Stads Gebouwen , en Bruggen , Tonnen en Bakens , uitdiepen der Havens , en het zyner tyd , behoorlyk branden van alle Stads Lantaarnen .

• Art. 47. Ook dragen zy zorge , dat het fonds onder den naam van Zeeweering , Brand , Wagt en Lantaarnen geld afzonderlyk gehouden , en de daar uit gesprotene gelden tot geene andere betalinge werden gebruikt , als waar toe dezelve zyn geschikt .

• Art. 48. Laatstelyk zullen zy nagaan en onderzoeken , of en welke bezuinigingen er voor Stads Geldmiddelen kunnen ingevoerd worden , en die gevonden hebbende daar van aan den Raad verslag doen , welke over de al of niet invoering derzelver zal beslissen .

• Aldus gecoucheert en ontworpen door d' Ondergeteekenden als daar toe Expresselyk door het Departementaal Bestuur van Holland benoemt .

• • ( was get. ) A.Blok , A.v.d.R. Roldanus , Pieter v.d. Willige , Corn: Kuiper van der Stam , G. Bakker .

• Accordeert met het Origineele Reglement , by het Departementaal Bestuur van Holland op den 28 December 1802 gearresteerd .

• • In kennisse van my J.H. Mollerus.

Colofon

• Auteur :
• Drukker : Te Enkhuizen , by Gerrit Franx.
• Uitgever : Stadsdrukker Gerrit Franx.
• Jaar van uitgave : 1802.

Bronnen, noten en/of referenties

Bronnen, noten en / of referenties:

• Reglementen voor de politie en justitie der stad Enkhuizen.
• Westfries Archief.